جزوه صرف و نحو رشته عربی
این جزوه آموزشی جز مجموعه جزوات آمادگی آزمون کارشناسی ارشد رشته عربی ویژه کنکور می باشد که به همراه تست ها و پاسخ تشریحی ارائه شده است ،در قالب pdf و در 141 صفحه.
مشخصات فایل
| تعداد صفحات | 141 |
| حجم | 1082 کیلوبایت |
| فرمت فایل اصلی | |
| دسته بندی | جزوه |
توضیحات کامل
فهرست مطالب :
بخش اول صرف و نحو
فصل اول:علم صرف
گفتار اول :کلیات
بند اول: تعریف علم صرف
بند اول:مقدمه
بند دوم:ماضی (گذشته)
بند سوم: مضارع
بند چهارم: فعل امر
طریقه ساخت فعل امر
بند پنجم: معلوم و مجهول
ساختن فعل مجهول از فعل متعددی معلوم
نائب فاعل
بند ششم: فعل مجرد و مزید
بند هفتم: فعل صحیح و معتل
بند هشتم: فعل لازم و متعدی
علامت فعل متعدی
بند نهم: ادغام
بند دهم: اعلال
مؤکد و غیر مؤکد
گفتار سوم :باب اسم
بند اول: کلیات
بند دوم: مصدر
مصادر ثلاثی مزید
مرّه و نوع
بند سوم: اسم فاعل و مفعول
بندچهارم : احکام مثنّی
بند پنجم: جمع مذکر سالم
موارد استثناء
بند ششم : جمع مونث سالم
بند هفتم: جمع مکسر
بند هشتم : جمع قله
بند نهم : اسم جمع
بند دهم: صفت مشبهه
بند یازدهم: أفعل تفضیل
بند دوازدهم: اسم مبالغه
بند سیزدهم :اسم زمان ومکان وآلت
اسم آلت
بند چهاردهم :اسم مقصور و ممدود و منقوص
اسم مقصور
اسم ممدود
بند پانزدهم: مذکر و مؤنث
بند شانزدهم: موصوف و صفت
بند هفدهم :نسبت
انواع نسبت
نسبت به اسم مقصور
نسبت به اسم منقوص
نسبت به جمع مکسر
بند هجدهم: تصغیر
اهداف تصغیر
بند نوزدهم: اعراب
بند بیستم: ضمیر
نتیجه
بند بیست و یکم: اسم اشاره
بند بیست و دوم : اسم موصول
بند بیست و سوم: اسماء شرط
بند بیست و چهارم: اسماء استفهام
بند بیست و پنجم: ظرف
بند بیست و ششم : اسم فعل
بند بیست و هفتم: اعداد
گفتارچهارم: باب حرف
بند اول:کلیات
بند دوم : ملحقات صرف
سؤالات تستی
پاسخ تشریحی سؤالات تستی
فصل دوم : نحو
گفتار اول: اعراب فعل
بند اول: مواضع رفع فعل مضارع
بند دوم: مواضع نصب فعل مضارع
انواع نفی
واو معیت
بند سوم : مواضع جزم فعل مضارع
احکام شرط و جواب آن
گفتار دوم : اعراب فاعل
بند اول: فاعل
اقسام فاعل
فاعل ظاهرتثنیه و جمع
علامت تانیث در فاعل مؤنث و مفرد
بند دوم : نائب فاعل
احکام نائب فاعل
جای مبتدا و خبر
ملحقات مبتدا و خبر
گفتار چهارم: اسم کان و اخوات آن
گفتار هشتم: لای نفی جنس
برخی از انواع لا
گفتار نهم : منصوبات
بند اول: مفعول مطلق
عامل مفعول مطلق
نیابت از مفعول مطلق تاکیدی
جواز حذف عامل مفعول مطلق
" حرف استفهام و جواب "
سین و سوف
حرف توقع
بند دوم : اضافه
گفتار یازدهم: توابع
بند اول: نعت
نعت مشتق
صفات متعدد
بند دوم : تاکید
انواع تاکید معنوی
بند سوم : بدل
سؤالات تستی
پاسخ تشریحی
قسمتی از متن جزوه:
بخش اول صرف و نحو
فصل اول:علم صرف
گفتار اول :کلیات
بند اول: تعریف علم صرف
صرف علمی است که از تغییر کلمه به صورتهای مختلف بر حسب معنی مورد نظر گفتگو می کند .
هدف از صورتهای مختلف که به آنها صیغه های کلمات میگویند آن است که کلمات مشتق از اصل واحدی شناخته شوند. مثل:
صیغه «شرح» که به صورت صیغه های «شرح، اشرح، مشروح و . . . » تغییر میکند. کلمه بر سه نوع است: اسم ، فعل ، حرف تغییر کلمات بر اسم و فعل جاری و قابل اجراست و حرف بواسطه آن که همیشه به صورت واحدی است، در آن صرف را دخالتی نیست.
تصریف اسم عبارت است از نقل آنها از مفرد به مثنی، جمع، مصغر کردن و منصوب نمودن آن.
تصریف افعال عبارت است از نقل آنها از ماضی به مضارع و امر.
از میان اسمها تنها اسمهای معرب صرف می شوند و از میان افعال نیز تنها افعال مشتق. اما اسمهای مبنی و افعال جامد از مبحث تصریف خارجند.
بند دوم : تنوین
نون ساکن الحاق شده به آخر اسم از لحاظ لفظی نه خطی که اعتبار دهنده تکرار رسم حرکت می باشد مانند قاضٍ تنوین دارای اقسام متعددی می باشد:
الف : تنوین تمکین: تنوینی است که به اسماء معرب منصرف اضافه می گردد ، که نه شبیه به حرف است ، نه مبنی و فعل ممنـوع از صرف مانند :رجالٌ
ب: تنوین تنکیر : به برخی از اسماء مبنی الحاق می گردد و بین معرفه و نکره بودن فرق می گذارد ، گاهی مخصـوص اسـم فعـل و گاهی مخصوص اسامی علم مختوم به "ویه" مثل سیبویه
تنوین عوض: تنوین عوض ازمفرد (مضاف الیه) که به اسماء دائم الاضافه ، ملحق می گردد مثل" کلاً و بعضاً "گاهی عوض از مضـاف الیه محذوف است مانند "کلٌ یموت" و گاهی عوض از جمله است که بعد از اذ می آید که إذ عـوض از جملـه محـذوف مـی باشـد
مانند "لولا إذا بلغت الحلقوم " و گاهی عوض از حرف است آنچـه کـه ملحـق مـی گـردد بـه اسـماء منقـوص ممنـوع مـن الصـرف مانند"قاضٍ و هاد
ضوابط : شامل تشدید ، مد ، همزه وصل و قطع می باشد.
تشدید: ادغام دو حرف متجانس و متقارب مانند قدم
مد: الفی محذوف که بعد از الف ساکن ماقبل متحرک بصورت الف مدی ادا می گـردد ماننـد " اَ اْ مـن" کـه ادغـام صـورت گرفتـه (آمن) تلفظ می گردد. صرف و نحو
همزه وصل : همزه ایست که اگر درابتدای کلمات قرار گیرد ادای لفظش ثابت می باشد در حالی که اگر همزه در وسـط کلمـه قـرار گیرد ادای لفظ ساقط می گردد مانند : اذهب یا خالد – یا خالد اذْهب
همزه قطع : بر خلاف همزه وصل در هر جا واقع شود لفظش ثابت می باشد. مانند "یا ولد اَکرم معلمک"
نکات مهم:
اگر کلمه ای در ذهن تصویری بوجود آورد ولی معنای مستقلی نداشته باشد حرف نامیده می شود.
اگر کلمه ای در ذهن تصویری بوجود آورد ولی معنای مستقلی داشته که خود به دوقسم تقسیم می گردد . اگـر کلمـه ای در زمـان بکار رفته باشد فعل و در غیر اینصورت اسم گفته می شود.
زمان عربی :
- زمان حال یا زمان در حین تکلم
- زمان مستقبل یا زمان بعد از تکلم تا آینده
- زمان گذشته ، زمان قبل از تکلم تا قبل از آن
تبصره : مجموع زمان حال و آینده را مضارع گفته می شود و امر از نظر زمانی جزء قسم مستقبل قرار می گیرد.
بطور خلاصه می توان در خصوص صرف و نحو گفت:
تجزیه: صرف ، با کلمه کار دارد – با ساختار و مشخصات فردی کلمه کار دارد
ترکیب : نحو، با جمله کار دارد – با نقش کلمه در مجموع یک جمله کار دارد.
گفتار دوم : باب فعل
بند اول:مقدمه
افعال جامد بر دو قسمند:
· یک قسم آنها که فقط صیغه ماضی دارند مانند: عسی و لیس
· قسم دیگر آنها که فقط فعل امر دارند مانند: هب و تعالَ.
بعضی از افعال به صورت تام صرف نمیشوند و این نوع نیز بسیار اندکند مانند: ما برح، ما انفک و ما فَتَی که از اخوات کان هستند و از آنها جز فعل مضارع مشتق نمیشود. همچنین اوشک و کاد از افعال مقاربه فقط فعل مضارع دارند.
بند دوم:ماضی (گذشته)
فعلی است که دلالت بر وقوع اتفاقی یا حالتی در زمان قبل از زمان تکلم می نماید مانند کَرُم یا کتب ربک علـی نفسـه الرحمـه . از جمله علامات فعل ماضی این است که ضمیر "تاء" به آن می چسبد که به آن تآء فاعل و تاء تانیث ساکن مـی گوینـد ماننـد : مـن
حیث خرجت قول وجهک
فعل ماضی به چهار قسم تقسیم میگردد ( کامل ، سابق ، أکمل وناقص)
کامل (ماضی ساده): فعلی است که در گذشته اتفاق افتاده و بطور کامل تمام شده است.مانند: برأ المریض(مریض خوب شد)
سابق: فعلی که بر اتفاقی دلالت می کند که موقع آن سپری شده ولی نسبت به فعل ماضی دیگر حال محسوب مـی گـردد ماننـد:
وقتی مریض مرد صدای شیون بلند شد.
أکمل(ماضی بعید): فعلی که در یک زمان نامعین گذشته واقع شدهو همراه آن فعل دیگری که وقوع یافته هم آمده باشد.( طریقـه ساخت: کان+ فعل ماضی ، کان + قد+ فعل ماضی ) مثال: کنت قد کتبت الرساله قبل قدومه بزمان ناقص(ماضی استمراری):
دو فعلی که در گذشته همزمان با هم اتفاق می افتد و ایندو بهم می پیوندند( طریقه ساخت: کان + فعل مضارع) مثال: کنت أکتـب لما دخل
نکته: فعل ماضی در مقام طلب یا دعا به معنی استقبال است مانند" غفر االله لک " خداوند شما را بیامرزد ، ویا هرگاه بعـد از إذا یـا ان شرطیه بیاید مانند (إذا زرتنی أزورک) یا حرف نفی بعد ازقسمبر آن وارد شود نیز معنای مستقبل می دهـد ماننـد ( وحیاتـک لا نکثت عهدک مادمت حیاً)
بند سوم: مضارع
فعلی که در زمان تکلم واقع می شود و همچنین دلالت بر حالت یا حدوثی در زمان حال و اسـتقبال دارد ماننـد : یحسـنُ – یـرحم
من یشاء حروف مضارعه شامل "همزه، نون،و یاء " می باشد پس فعل مضارع از فعل ماضی ساخته می شود با اضافه نمـودن یکـی از حـروف
مضارع در اول کلمه مانند: فعل – یفعل یا "مایعلم جنود ربک"
نکته :فعل مضارع در سه حالت به حال تبدیل می گردد :
سؤالات تستی
-1 عین عبارت التی جاء فیها " لام الجحود" ؟
1)انّ الأبرارلفی نعیم 2)فاطمه لتدرس هنا
3)لم یکن االله لیغفر لهم 4)لمل آمن الکفار
-2 عین الصحیح فی النسبه؟
1)أب : أبی 2) القاضی : القاضی 3) الأخ : الأخی 4) دنیا : دنیائی
-3 عین الجائز فی تقدیم الخبر " إنّ..." ؟
1)عند االله الثواب 2 )فی قولک لعجباً
3)فی الحانوت صاحبه 4) لنا للآخره و الاُولی
-4 عین نوع " الّا " فی الآیه الکریمه " لو کان فیهما آلهه إلا االله لفسدتا "؟
1) استثنائیه 2)زائده
3)صفه بمنزله غیر 4) فصل خبر و قصر و توکید
-5 عین الخطاء عن فعل التعجب ؟
!1)أکرم بزینب 2 ) ما الذّ العافیه!
3)ما أعلم تلمیذاً 4) ما أسعداً إنساناً یخاف االله!
-6 عین الصحیح عن إعراب المنادی فی العباره التالیه " یا حسین ابن عمی!"؟
1) مبنی علی الضم وجوباً 2) منصوب وجوباً
3)مرفوع أو منصوب جوازاً 4)مبنی علی الضم جوازاً
-7 عین الصحیح عن " راسب " و "إخوان" علی التّوالی " ما راسب إخوانک فی الامتحان"؟
1)خبر مقدم – مبتدای مؤخر 2 -)مبتدا فاعل و قد سد مسد الخبر
3)مبتدا – رخب 4 -) مبدا خبر و ساد مسد الفاعل
-8 عین العباره التی الجواب فیها فعل مرفوع ؟
1)ألا تأتینا فتری مشاکلنا 2) رب ان صرنی فلا اُخذل
3) صه فأسمع کلامک 4) صه أحسن إلیک
و...
توضیحات بیشتر و دانلود
صدور پیش فاکتور، پرداخت آنلاین و دانلود
